Samenvatting Historische context 4 Duitsland (Feniks) - Historische context 4: Duitsland (1871-1918) - Studeersnel (2024)

Vak

School

Middelbare School - Nederland

Boeken in lijstAuditing and Assurance Services: an Applied ApproachBig Ideas Math: Common Core Record and Practice Journal Green LevelDuitsland en Europa 1945-2000FeniksFeniks

Geüpload door:

Aanbevolen voor jou

• 110Geschiedenis samenvatting 6vwoGeschiedenisSamenvattingen100% (54)
• 9Geschiedenis context china VWO 6 2022GeschiedenisSamenvattingen100% (35)
• 4Hoofdstuk 9 - Samenvatting MEMO bovenbouw - MEMOGeschiedenisSamenvattingen100% (32)
• 21Samenvatting Geschiedenis Historische context 3 Duitsland en Historische context 4 China plus kenmerkende aspecten tijdvak 9 en 10, centraal eindexamen 2022GeschiedenisSamenvattingen100% (26)
• 30Samenvatting Geschiedenis CE per KAGeschiedenisSamenvattingen100% (20)

Reacties

Historische context 4: Duitsland (1871-1918)

Paragraaf 1: Duitsland: van de Eerste naar de Tweede Wereldoorlog

Waardoor verloor Duitsland de Eerste Wereldoorlog?De Duitsers wilden de oorlog beëindigen in het voorjaar van 1918 door met een laatsteenorme veldslag door het westfront te breken, omdat alle oorlogvoerende landen, en dusook Duitsland, wisten dat ze deze oorlog niet nog een jaar zouden volhouden. Dit leek telukken, maar toen kwamen er steeds meer Amerikanen. Von Hindenburg en Ludendorffvroegen de regering om een wapenstilstand te tekenen zodat zij hun eer hoog kondenhouden. Dit gebeurde op 11 november 1918.Waarom kreeg Duitsland in de periode 1918-1920 te maken met politieke chaos? 1. Mensen waren in shock dat Duitsland de oorlog had verloren, want dit zagen ze niet aankomen door alle propaganda die tot voorheen over de oorlog werd verspreid. Dit zorgde voor veel onrust. Ook de dolkstootlegende droeg bij aan die onrust. 2. Miljoenen gezinnen hadden een man, zoon of vader verloren 3. Er was veel honger en grote tekorten aan andere producten 4. In de winter van 1918-1919 keerden verbitterde soldaten terug van het front zonder baan en/of onderdak.Hoe zag die chaos eruit?Door al deze ontevredenheid ontstond er veel politieke verdeeldheid. De SPD (sociaaldemocratische partij Duitsland) had de meerderheid en kwam op voor de arbeiders. Deconservatieve elite verlangde juist terug naar de tijd van voor de oorlog en naar hetleiderschap van de keizer. Allerlei extremistische groeperingen probeerden daarnaast deregering ten val te brengen. Zoals bijvoorbeeld de Spartakisten, zij streefden een soortRussische Revolutie na. Tot in de zomer van 1919 woedde er een burgeroorlog tussenlinkse en rechtse groeperingen.Waarom lukte het niet om tussen 1919 en 1933 van Duitsland een stabiele parlementairedemocratie te maken?Binnenlandse oorzaken: 1. De dolkstootlegende werd door allerlei groeperingen gebruikt om elkaar zwart te maken. Bovendien dacht men erdoor dat de regering de bevolking en het leger in de steek had gelaten. Dit droeg natuurlijk niet bij aan de tevredenheid van het volk over de regering. 2. De democratisch gekozen regering had volgens het volk schuld aan het oneerlijke Verdrag van Versailles door het te ondertekenen. Dit zorgde voor nog meer wantrouwen van het volk. 3. Duitsland lag in puinhoop en waren een hoop ingewikkelde vraagstukken waar de regering mee moest dealen. 4. Tijdens de Republiek van Weimar was er sprake van een sterk versplinterd politiek landschap, waardoor partijen veel moesten samenwerken maar dit ging door de onderlinge tegenstelling moeilijk. 5. Bovendien kregen vanaf 1929 dankzij de economische crisis, extreem linkse en extreem rechtse partijen meer aanhang.

Buitenlandse oorzaken: 1. Duitsland moest heel veel onmogelijke hoge herstelbetalingen aan het buitenland doen. 2. De door de bezetting van Frankrijk veroorzaakte economische crisis. 3. De economische crisis na de ineenstorting van de Amerikaanse economie waar Duitsland erg afhankelijk van was.Wat waren de bepalingen van het ‘Verdrag van Versailles’ op militair, territoriaal en financieelgebied?Militair:Doel: Duitsland militair gezien zo verzwakken dat een toekomstige Duitse aanval aan deFranse grens onmogelijk was. 1. Het Duitse leger mocht uit maximaal 100 beroepssoldaten bestaan. 2. Duitsland mocht een luchtmacht en oorlogsvloot hebben. 3. De wapenindustrie werd stilgelegd. 4. Het Rijnland werd gedemilitariseerd.Territoriaal: 1. Duitsland moest in het noorden gebied aan Denemarken afstaan. 2. In het oosten veel aan Polen. 3. Danzig werd een vrije stad. 4. Frankrijk kreeg Elzas-Lotharingen terug. 5. België kreeg ook een beetje grond. 6. Duitsland moest alle koloniale bezittingen afstaan.Financieel:Duitsland moest alle aangerichte schade in Frankrijk, Engeland en België vergoeden. Ditwas heel veel geld.Waarom vonden veel Duitsers de bepalingen uit het ‘Verdrag van Versailles’ onredelijk?Duitsland was niet uitgenodigd bij de onderhandelingen en werd gedwongen te tekenenomdat anders een oorlog zou volgen. Bovendien was het nakomen van de financiëleafspraken praktisch gezien onmogelijk.Waardoor kreeg Duitsland in de periode 1918-1923 te maken met een enorme economischecrisis?Het nakomen van de financiële afspraken was voor Duitsland vrijwel onmogelijk. Duitslandmoest bijna alles geven wat ze produceerden in 1923 het voldoen van deherstelbetalingen aan Frankrijk niet lukte, bezette Frankrijk het Ruhrgebied. De regering riepde arbeiders en de mijnwerkers op tot staken. Om toch hun lonen te kunnen betalen, druktede regering veel geld bij. Dit zorgde voor hyperinflatie. Geld, en dus ook het spaargeld enhet loon van mensen, was niks meer waard.Wat is het Dawesplan?Er werd een nieuwe Duitse munt ingevoerd en de V. leenden veel geld aan Duitsland. Zokon Duitsland zijn herstelbetalingen aan Frankrijk en Engeland betalen waardoor zij op hunbeurt hun schuld bij de V. konden blijven aflossen. Ook werd de omvang van deherstelbetalingen aangepast.

Vlak hierna nam de rijksdag de machtigingswet aan. Deze zorgde ervoor dat de rijksdag demeeste van haar rechten afgaf aan de regering en dus Hitler. Ook mocht Hitler nu wettenmaken die afweken van de grondwet. Hitler begon direct met de omvorming van Duitslandals totalitaire dictatuur en het proces van nazificatie.Waarom was Hitlers buitenlandse politiek gericht op het vergroten van Duitsland?Hitler beloofde het Duitse volk de economische crisis via een vierjarenplan op te lossen. Diteerste vierjarenplan was dan ook gericht op het aanpakken van de werkloosheid. Dit werkteerg goed. Het voornaamste doel van het tweede vierjarenplan was dat Duitsland eenautarkie moest worden. Als Duitsland zelf een tekort aan grondstoffen had, mocht het Duitsevolk deze verwerven door het veroveren van andere gebieden.Verder wilde Hitler graag dat alle gebieden waarin veel Duitssprekenden woonden bijDuitsland zouden gaan horen.Op welke volgorde vergrootte Hitler zijn rijk? 1. Als eerste sloot Oostenrijk, na veel druk vanuit Berlijn en een volksstemming over de de Anschluss, zich aan. 2. Hitler wilde ook graag dat Sudetenland bij Duitsland kwam want in deze Tsjechische grensgebieden woonden veel Duitssprekenden. Tijdens de Conferentie van München werd besloten dat de Sudeten-Duitsers zelf in een volksstemming over aansluiting bij Duitsland mochten stemmen. Want volgens Chamberlain kon Hitler het beste zijn zin krijgen om een oorlog te voorkomen. 3. Hitler zette de Slowaakse volkspartij onder druk om Slowakije onafhankelijk te verklaren. Een dag later moest de Tsjechische minister van Buitenlandse Zaken deze onafhankelijkheid erkennen en Duitsland bezette de rest van Tsjechië. 4. Hitler had met de Sovjet-Unie in augustus 1939 het Molotov-Ribbentroppact gesloten. Dit was een niet-aanvalsverdrag maar hierin werd ook Oost-Europa verdeeld. Hitler kreeg het westen van Polen, Stalin het oosten, de Baltische staten en Finland. Op 1 september werden op Duits grondgebied enkele in Poolse uniformen geklede gevangenen doodgeschoten. Deze ‘grensscheiding’ gebruikte Hitler als excuus om Polen aan te vallen. De Britten en de Fransen stelden op 3 september hiertoe een ultimatum, waar Hitler zich niets van aan trok en dus was het nu oorlog. Maar tot een echte oorlog kwam het pas toen Hitler het Westen aanviel. 5. Hitler veroverde Denemarken zonder al te veel tegenstand. 6. Na een strijd van drie maanden werd ook Noorwegen bezet. 7. Op 10 mei viel Hitler ook Nederland binnen. Nederland capituleerde op 14 mei. 8. Enkele weken later volgden ook België en Duitsland.Hoe zag de bezetting in Nederland eruit?Nederland werd genazificeerd. Alle overheden werden ontbonden en de rechterlijke machtdeed weinig om dit te voorkomen. Er kwam een distributiestelsel om bij te dragen aan deDuitse oorlogseconomie. Ook kwam er een Arbeidsdienst, die eerst op vrijwillige basis wasmaar daarna verplicht werd. De leeftijdsgrens hiervan werd steeds verder verhoogd. Deafkeer van de Duitse bezetter nam naarmate de oorlog vorderde hierdoor steeds verder toe.

Hoe vond de discriminatie en de genocide op de Joden plaats?Eerst kwamen er anti-joodse maatregelen in Nederland: Joodse ambtenaren werdenontslagen, op veel openbare plaatsen kwam een bordje ‘Voor Joden verboden’, Jodenkregen een J in hun persoonsbewijs en vanaf 1942 moesten ze een gele Jodenster dragen.In Oost-Europa was de genocide al begonnen vanaf de inval in de Sovjet-Unie. Demassamoorden werden gedaan door de Einsatzgruppen maar al snel bleek dit niet vol tehouden. Het uitvoeren van de massamoorden was voor de soldaten geestelijk te zwaar enhet kostte veel tijd en middelen. Daarom kwamen de nazi-leiders in januari 1942 bij elkaaren besloten ze tot de Endlösung: Joden werden vanaf nu zo veel mogelijk in gaskamersvermoord. Concentratiekampen werden omgebouwd tot vernietigingskampen of ze werdenin de buurt ervan gebouwd. In het begin werden de lijken in massagraven begraven, laterwerden alle lijken gecremeerd.

Paragraaf 2: Duitsland in de Koude Oorlog

Hoe verloren de Duitsers de oorlog?In juni 1941 viel Duitsland de Sovjet-Unie binnen. De opmars van de Duitsers liep in eersteinstantie voorspoedig, maar vanaf het voorjaar van 1943 keerde de kansen en werdenDuitsers tot een aftocht uit de Sovjet-Unie gedwongen.In februari begonnen de geallieerden, waar de V. vanaf december 1941 en de Sovjet-Uniedus nu ook deel van uitmaakten, met voorbereiding op een invasie in Frankrijk. Op 6 juni,ook wel D-Day, begon Operatie Overlord vanuit Normandië. Vanuit hier vochten degeallieerden zich naar het noorden terwijl de Sovjets steeds dichter naar Duitsland trokken,maar de geallieerden werden afgeremd door de mislukte Operatie Market Garden en eenonverwacht Duits tegenoffensief in de Ardennen. Vanaf maart 1945 nam het tempo weer toeen op 24 april ontmoetten de Russen en de Amerikanen elkaar midden in Duitsland. HetRode leger veroverde Berlijn en Hitler pleegde eind april zelfmoord. Op 2 mei 1945 gafDuitsland zich over.Welke afspraken werden tijdens de conferentie van Jalta gemaakt?Op de conferentie waren de V., Groot-Brittannië en de SU aanwezig om te overleggenover hoe het nu na de oorlog met Europa verder moest. 1. De VN werd opgericht. Deze kreeg voldoende bevoegdheden en geld om wereldvrede te waarborgen. 2. Duitsland en Berlijn werden verdeeld in 4 bezettingszones. 3. De westgrens van de SU werd naar het westen opgeschoven omdat Stalin wilde voorkomen dat in de toekomst nog eens een Duits leger de SU zou kunnen binnenvallen. Estland, Letland en Litouwen, het oosten van Polen en het noordoosten van Roemenië hoorden nu bij de SU. Polen kreeg ter compensatie wat oostelijke gebieden van Duitsland.

Wat is de relatie tussen de Marshallhulp en Europese eenwording?Het Marshallplan dwong Europese regeringen tot onderlinge samenwerking. Om alle hulpgoed te kunnen verdelen en om economische samenwerking tussen de Europese landen testimuleren werd de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking opgericht. Eenpaar jaar later werd door Frankrijk en Duitsland de EGKS opgericht, de eerste stap op wegnaar wat later de EU zou worden.Wat hield de blokkade van Berlijn in?In de westelijke bezettingszones werd een economische raad opgericht waarin ook plaatsvoor Duitsers waren. Dit was de eerste stap op weg naar een West-Duitse regering. Een jaarlater werd de oprichting van de parlementaire Raad bekendgemaakt. 1948 kregen dewestelijke zones een nieuwe munt. Hierbij was geen overleg met de SU en dus vond Stalindat de westerse mogendheden zich niet aan de afspraken van Jalta hielden.Daarom blokkeerde Stalin in juni 1948 alle verbindingswegen van en naar West-Berlijn. Hijverwachtte dat de West-Berlijners snel met tekorten zouden kampen en bij hem aan zoudenkloppen voor hulp. Echter organiseerden de Engelsen en de Amerikanen een luchtbrugwaarmee de bevoorrading werd geregeld. Na ruim een jaar zag Stalin dat het geen zin haden hij hief de blokkade op.Wat waren de gevolgen van de Blokkade van Berlijn voor de relatie tussen beidemachtsblokken? 1. Stalin had een enorme politieke en strategische nederlaag geleden en de Amerikanen een fantastische propaganda mogelijkheid cadeau gedaan. De westerse geallieerden werden nu als welkome beschermers tegen het communisme gezien. Na BvB werden de drie westelijke bezettingszones samengevoegd tot de BRD. De sovjetbezettingszone werd de DDR maar de SU bleef hier veel macht houden. 2. De BvB werd in het Westen uitgelegd als een daad van agressie. Om zich tegen toekomstige communistische agressie te verdedigen, richtten de V., Canada en tien Europese landen in 1949 de NAVO op. De V. investeerde veel in defensie. Ook de BRD mocht vanaf 1955 een leger van max 500 manschappen opbouwen en lid worden van de NAVO want dit had de NAVO nodig als ze zich tegen de Russen wilden verdedigen. 3. De SU zag de oprichting van de NAVO als een bedreiging en richtte het Warschaupact op, een militair bondgenootschap van Oost-Europese landen en de SU.Hoe en waardoor gingen de BRD en DDR in economisch en politiek opzicht steeds meervan elkaar verschillen?Economisch opzicht: 1. De DDR had een planeconomie terwijl de BRD een vrije markt kende. 2. De DDR was veel minder welvarend doordat de hoeveelheid producten en de kwaliteit vaak lager uitviel dan van te voren bedacht in de planeconomie. Deze achterstand werd nog groter door Stalins herstelbetalingen. De BRD kreeg daarentegen juist Marshallhulp en olv Adenauer vertrok hier het Wirtschaftswunder, een snelle economische groei.

PolitiekDe BRD kende de Westpolitik waarmee Adenauer de BRD wilde laten integreren als eenbetrouwbaar land in de Westerse wereld. Terwijl de DDR juist erg op de Sovjet-Unie gerichtwas.Hoe zag de denazificatie van de DDR eruit?De denazificatie in de DDR was vooral gericht op de collectieve bestraffing van de nazi’s enop de volledige uitbanning van het nazisme uit alle onderdelen van de maatschappij. Maarde Sovjetautoriteiten en de SED-leiders waren niet gericht op volledige denazificatie want zekonden de nazi’s goed gebruiken bij het versterken van de communistische beweging in deDDR. Vooral nazi’s die actief anti communistisch waren werden met veel bombari ontslagende rest werd aangemoedigt zich aan te sluiten bij de communisten. Vooral de ambtenarenkwamen goed van pas.Hoe zag de totalitaire dictatuur van de DDR eruit?De arbeiders pikten het in mei 1953 niet langer toen hen opgedragen werd om nog meer tegaan produceren. Ze gingen in staking en er vonden grote demonstraties plaats. DeVolkspolizei, gesteund door het Rode Leger, sloeg de demonstraties hard neer, 300demonstranten overleefden het niet en vele duizenden werden gearresteerd.Een belangrijke rol in de totalitaire dictatuur was weggelegd voor de Stasi.Waarom werd in 1961 tot de bouw van de Berlijnse muur besloten?Het aantal DDR-bewoners dat naar het Westen wilde groeide sterk. Voor hen was er eendoorgangsroute van Oost-Europa naar het Westen: Berlijn. Daar kon men gewoon de straatoversteken en vanuit daar kon iedereen naar de BRD reizen. Het aantal vluchtelingen namzo snel toe, dat een leegloop van de DDR dreigde.Daarom begon de Oost-Duitse regering in de nacht van 12 op 13 augustus 1961 met hetbouwen van prikkeldraadversperringen op de grens tussen Oost- en West-Berlijn en later debouw van de muur. Velen ondernamen alsnog een vluchtpoging, maar regelmatig kendedeze een dramatische afloop. Het westen kon niks doen omdat de muur op Oost-Duitsgrondgebied stond.

Paragraaf 3: Toenadering, hereniging en integratie

Waarom werden er, ondanks de Ostpolitik, tussen 1970 en 1985 geen stappen gezet inhereniging van de BRD en DDR?Brandt sprak voor het eerst uit de oostelijke grens van nu de niet onderhandelbareoostgrenzen zijn en hij zei hiermee af van enige aansprakelijkheid op Poolse gebieden dieeerder van Duitsland waren. Om zijn statement kracht bij te zetten reisde hij af naar Polenen stelde daar de Poolse regering gerust. Een jaar later erkende de DDR en de BRD elkaarals gelijkwaardige staten. Honecker, staatshoofd van de DDR, wilde een nog betere bandmaar werd hierbij tegengewerkt door de SU. Bovendien besteedde de BRD nog veel meertijd en moeite in het verbeteren van de relatie met West-Europa dan in het streven naar eenhereniging. Bovendien kampte de BRD met linkse terroristische jongeren groeperingen.

Wat is vanaf 1990 de positie van het herenigde Duitsland binnen de Europesesamenwerkingsverbanden?De Duitse hereniging en het uiteenvallen van de SU zorgde voor veel onrust en twijfel inWest-Europa. De 12 lidstaten van de EG moesten zich gaan voorbereiden op een ander,nieuw Europa. De Duitse bondskanselier benadrukte dat er ook met Oost-Europa zoumoeten worden samengewerkt. Duitsland nam vanaf 1990 bij grote vraagstukken steedsvaker het voortouw en ontwikkelde zich tot de belangrijkste motor bij de Europese integratie.Kenmerkende aspecten die horen bij deze historische context:37. De rol van de moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen vanmassaorganisatie.38. Het in de praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme enfascisme/nationaalsocialisme39. De crisis van het wereldkapitalisme.40. Het voeren van twee wereldoorlogen41. Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de Joden.42. De duitse bezetting van Nederland45 de verdeling van de wereld in twee